Eigenlijk was de ontknoping van de jarenlange zoektocht naar Osama Bin Laden meer een anticlimax dan een euforisch moment. Kathryn Bigelow voelt dat goed aan als ze Maya, nadat die het lijk geïdentificeerd heeft, de tent op de compound laat verlaten om haar even alleen na te laten denken over de situatie. Maya heeft er geen woorden voor en ik als kijker ook niet. De man op wie ze jaren gejaagd heeft is dood, maar het voelt nauwelijks als een overwinning.
Er zit een treffende scene in Zero Dark Thirty als Maya op het CIA hoofdkantoor tijdens de lunch ineens vergezeld wordt door de grote baas (James Gandolfini). Hij vraagt haar wat ze voor het bureau gedaan heeft nadat ze gerecruiteerd was. ‘Dit’ zegt ze. ‘Ik jaag al bijna 10 jaar op OBL en ik heb niets anders gedaan’. Haar theorie dat hij zich ‘in plain sight’ verbergt en niet ergens in een grot zit verdedigt ze met hand en tand en uiteindelijk weet ze zelfs de president te overtuigen van haar standpunt.
Het kost wat moeite om in ZDT te komen omdat er in het begin vooral gemarteld wordt. Maya ziet dat aan, met afkeer maar ook begrip. Als ze de kans krijgt om haar eigen aanpak te laten zien wordt het interessanter. De vrijwel ondoordringbare laag van namen en locaties die op de kijker wordt afgevuurd maakt dat je over doorzettingsvermogen moet bezitten, maar dat wordt wel beloond. Hoewel de martelscenes heftig zijn om te zien zijn ze wel belangrijk. Bigelow weet duidelijk te maken dat het verschrikkelijk is maar dat het ook effectief kan zijn. Ze laat het morele oordeel aan de kijker.
Hoe langer de zoektocht duurde des te minder relevant werd de persoon OBL. Zijn rol in Al-Qaida werd overgenomen terwijl hij van de aardbodem verdween. Maar ‘justice’ moest geschieden dus ging de zoektocht door. Vaak tegen beter weten in en een steeds groeiende scepsis of het ooit nog zou lukken. Maya bleef geloven en haar vasthoudendheid drijft de film. Als sterke vrouw met een enorme drive in een door mannen beheerste wereld doet ze denken aan Claire Danes in Homeland, maar dan zonder de persoonlijke problemen die Carrie Matheson met zich meedraagt.
Omdat je weet hoe het afloopt is ZDT als thriller niet geslaagd maar als karakterstudie en voorbeeld van filmische bravoure is dit een van de beste films van 2012.